«مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی» با استناد به تصاویر ماهواره‌ای گزارش داد فعالیت در تاسیسات زیرزمینی «کُلَنگ گَزلا» همچنان ادامه دارد و جمهوری اسلامی در حال ساخت و ساز گسترده در این تاسیسات در نزدیکی سایت هسته‌ای نطنز است.
این اندیشکده مستقر در واشینگتن در گزارش خود نوشت تاسیسات کلنگ گزلا در حملات اخیر آمریکا و اسرائیل هدف قرار نگرفت و اکنون دو توده پسماند باقی‌مانده از عملیات معدنی یا صنعتی در شرق و غرب آن دیده می‌شود.
بر اساس این گزارش، کلنگ گزلا می‌تواند مکان نگهداری قطعات و مجموعه‌های سانتریفیوژ یا حتی محل اختفای ۴۰۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد حکومت ایران باشد.
مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی افزود هرچند نمی‌توان با قطعیت از فعالیت‌های جاری در کلنگ گزلا سخن گفت اما تصاویر ماهواره‌ای حاکی از آن است که جمهوری اسلامی همچنان عملیات ساخت و ساز را در این تاسیسات زیرزمینی ادامه می‌دهد.
بر اساس برخی گزارش‌ها، تاسیسات کلنگ گزلا در عمقی فراتر از بُرد بمب‌های سنگرشکن آمریکایی قرار دارد.
پیش‌تر در چهارم تیر، روزنامه تلگراف گزارش داد رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، از تهران خواسته درباره فعالیت‌های سایت کلنگ گزلا توضیح دهد اما جمهوری اسلامی از ارائه پاسخ خودداری کرده است.
در روزهای اخیر گمانه‌زنی‌ها درباره سرنوشت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، به ویژه ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران، پس از حملات آمریکا به تاسیسات نطنز، فردو و اصفهان در اول تیر بالا گرفته است.
سایتی دیگر در شمال شرق تاسیسات اصفهان
مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی گزارش داد در جریان حملات اخیر آمریکا و اسرائیل، بیش از ۲۴ ساختمان در مرکز فناوری هسته‌ای اصفهان هدف قرار گرفتند.
تصاویر ماهواره‌ای ثبت‌شده در ۳۱ تیر نشان داد پس از حملات اخیر، فعالیت‌ها در این مجموعه بسیار محدود بوده است. طبق ارزیابی‌ها، سایت مورد نظر به‌طور گسترده‌ای آسیب دیده و جمهوری اسلامی اقداماتی برای پاک‌سازی مسیرهای دسترسی و تقویت برخی سازه‌ها در دستور کار قرار داده است.
اندیشکده مطالعات استراتژیک و بین‌المللی نوشت در شمال‌شرق مرکز فناوری هسته‌ای اصفهان، یک تاسیسات زیرزمینی وجود دارد که به نظر می‌رسد در جریان حملات آمریکا و اسرائیل هدف قرار نگرفته است.
با این حال، یکی از ورودی‌های این مجموعه زیرزمینی از سوی حکومت ایران مسدود شده که احتمالا اقدامی پیش‌گیرانه در آستانه حملات آمریکا بوده است.
گروسی پیش از این در ۲۹ خرداد اعلام کرد حکومت ایران در حال ساخت سومین سایت غنیسازی اورانیوم خود «در مکانی نزدیک اصفهان» است.
به گزارش اندیشکده آمریکایی، با توجه به موقعیت جغرافیایی، این احتمال وجود دارد که تاسیسات زیرزمینی شمال‌شرق اصفهان همان سایت سوم غنیسازی جمهوری اسلامی باشد.
چشمانداز برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی
مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی نوشت بررسی تصاویر ماهواره‌ای سه یافته حائز اهمیت را درباره تاثیر حملات اخیر بر برنامه اتمی جمهوری اسلامی و توانایی حکومت برای بازسازی زیرساختهای آسیبدیده مطرح میکند.
نخست آن که این حملات خسارت سنگینی به تاسیسات فردو، نطنز و اصفهان وارد کرده و عملا موجب توقف فعالیت‌های آنها شدهاند. جمهوری اسلامی در حال تثبیت سازههای آسیبدیده در فردو و اصفهان است اما نشانهای از آغاز مجدد فعالیت‌های غنیسازی در سایتهای اصلی دیده نمیشود.
دوم آن که این حملات به‌طور کامل برنامه هسته‌ای تهران را از بین نبردهاند؛ بهویژه در مناطقی مانند کلنگ گزلا که فعالیت‌ها در آن ادامه دارد و همچنین تاسیسات زیرزمینی نزدیک اصفهان.
و سوم آن که همچنان برخی «ابهامهای کلیدی» درباره وضعیت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی وجود دارد.
جیدی ونس، معاون رییسجمهوری ایالات متحده، سوم تیر اعلام کرد حکومت ایران ممکن است همچنان به ذخایر اورانیوم غنی‌شده خود دسترسی داشته باشد.
اندیشکده آمریکایی در ادامه مطلب خود افزود: «محل نگهداری این ذخایر مشخص نیست؛ ممکن است در تاسیسات زیرزمینی مانند سایت شمال‌شرق اصفهان یا کلنگ گزلا در نزدیکی نطنز پنهان شده باشد، یا در چند نقطه مختلف پراکنده باشد. صرفنظر از محل نگهداری، وجود چنین ذخیرهای تهدیدی جدی برای گسترش سلاحهای هسته‌ای به شمار میرود.»
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، ۱۱ مرداد گفت از سرنوشت و محل نگهداری فعلی ذخایر اورانیوم ۶۰ درصدی حکومت ایران اطلاعی ندارد اما این ذخایر پیش‌تر در تاسیساتی نگهداری میشد که هدف بمباران آمریکا قرار گرفتند.
۱۶ تیر، سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اعلام کرد مسکو آماده است برای کمک به حل و فصل پرونده هسته‌ای جمهوری اسلامی، اورانیوم با غنای بالا را از ایران دریافت کند و پس از فرآوری و کاهش غنا، آن را به تهران بازگرداند.
