بر اساس نتایج یک پژوهش میدانی که گروهی از مددکاران اجتماعی داوطلب و آموزش‌دیده انجام داده‌اند و روزنامه «شرق» آن را منتشر کرده، وضعیت مصرف لبنیات نیز طبق این گزارش بحرانی است. تنها ۲ درصد کودکان لبنیات روزانه مصرف می‌کنند و ۵۰ درصد از آن‌ها هیچ لبنیاتی دریافت نمی‌کنند.
بر اساس این گزارش که سه‌شنبه ۱۴ مرداد منتشر شده، حتی در میان خانواده‌های دارای شغل ثابت نیز، مصرف روزانه لبنیات بین کودکان گزارش نشده است.
بخش بزرگی از خانوارهای ایرانی با مشکلات جدی در تامین تغذیه پایه‌ای، به‌ویژه پروتئین و لبنیات، مواجه‌اند.
پژوهش میدانی منتشرشده در «شرق» نشان می‌دهد منشا اصلی فقر غذایی در خانوارهای بررسی‌شده، مشکلات اقتصادی، بیکاری و اعتیاد بوده است.
پروتئین؛ عنصر گمشده سفره ایرانی
بر اساس یافته‌های این تحقیق، اقتصاد ضعیف خانواده‌ها با سهم ۴۳.۸ درصد، مهم‌ترین مانع دسترسی به تغذیه مناسب بوده است.
پس از آن، بیکاری سرپرست خانوار با ۳۲.۶ درصد، ازکارافتادگی و نداشتن منبع درآمد با ۱۱.۷ درصد، اعتیاد سرپرست با ۵.۵ درصد و نبود سرپرست با ۶.۵ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
در مجموع، بیش از ۸۰ درصد از پاسخ‌دهندگان، مستقیم یا غیرمستقیم، به نبود اشتغال پایدار به‌عنوان عامل اصلی کمبود غذایی اشاره کرده‌اند.
کارشناسان نسبت به گسترش سوءتغذیه مزمن و پنهان در کودکان هشدار داده و پیامدهای آن را در حوزه رشد جسمی، سلامت روانی و آینده آموزشی نسل آینده نگران‌کننده توصیف کرده‌اند.
پریسا احمدی، مددکار ساکن شیراز نیز می‌گوید: «نبود دسترسی به تغذیه مناسب و کافی، تاثیر مستقیمی بر روند رشد کودکان گذاشته و باعث شده نه‌تنها از نظر جسمی ضعیف باشند، بلکه توان یادگیری و تمرکز ذهنی‌شان نیز به‌شدت کاهش یابد.»
براساس نتایج این پژوهش که در ۱۴ استان کشور انجام شده است، تنها ۱.۷ درصد از خانوارها مصرف روزانه پروتئین دارند و ۲۶.۹ درصد اصلا پروتئینی مصرف نمی‌کنند.
این رقم در بین خانواده‌های بیکار به بیش از ۹۵ درصد می‌رسد.
در این پیمایش، بیشترین مشارکت از استان لرستان با ۲۶۱ پرسش‌نامه (۶۴.۹ درصد) ثبت شده است و دیگر مناطق عبارت‌اند از: سیستان و بلوچستان، مریوان، سنندج، پاکدشت، کرمان، یزد، بوشهر، گنبد کاووس، کرمانشاه، شهریار و محله‌های فرحزاد، دروازه غار و شاهپور تهران.
توزیع ناهمگون جغرافیایی بر تحلیل داده‌ها تاثیر گذاشته و لزوم احتیاط در تعمیم نتایج به کل کشور را یادآور می‌شود.
این پژوهش همچنین نشان می‌دهد نبود درآمد پایدار با آسیبهای اجتماعی از جمله اعتیاد رابطه مستقیم دارد.
بر اساس این پژوهش، در میان خانواده‌های فاقد منبع درآمد، بیش از ۲۱ درصد والدین به اعتیاد مبتلا هستند.
افزایش فقر غذایی در خانواده‌ها با سرپرستی زنان
از دیگر یافته‌های مهم پژوهش، فقر غذایی شدیدتر در خانوادههایی است که زنان سرپرستی آن‌ها را برعهده دارند.
به طوری که ۴۳ درصد از خانوارهای بررسی‌شده را زنان سرپرستی میکردند که اغلب فاقد شغل پایدار، بیمه و حمایت اجتماعی بودند.
به گفته فعالان اجتماعی، برخی خانواده‌ها حتی در تهیه اقلامی مانند ضایعات گوشت و پای مرغ نیز ناتوان شدهاند.
تغذیه در جنوب کشور؛ عدس و نان، صبحانهای که نیست
فعال دیگری که معلم است و در منطقه گلدشت، حوالی جنوب کرمان، فعالیت میکند، از مردمی می‌گوید که اصلا در محلهشان فروشگاهی تحت عنوان قصابی وجود ندارد: «اینجا اصلا قصابی وجود ندارد و کسی سراغی از گوشتفروشی نمیگیرد... غذای این مردم اغلب عدس و نان است... وعده صبحانه معنی ندارد... بیماریهای تغذیهای در میان کودکان بسیار بالاست.»
اواسط خرداد، در حالی که گزارشها از نابسامانی در بازار مواد غذایی و ادامه روند افزایش قیمت اقلام خوراکی حکایت داشت، آرش انیسیان، مدیرکل اقتصاد و درمان سازمان نظام پزشکی گفت که بسیاری از خانواده‌ها برای رفع گرسنگی ناچار به مصرف مواد غذایی ارزانقیمت، پرکالری و فاقد ارزش غذایی هستند.
انتشار این تحقیق از سوی روزنامه شرق دو ماه پس از انتشار گزارشی میدانی از غذاخوریها، کافهها و فستفودهای تهران در روزنامه هممیهن است که بر اساس آن، نسیه و حساب نکردن فاکتورها از سوی مشتریان افزایش یافته است.
سوءتغذیه پنهان آینده کودکان را میبلعد
فائزه درخشانی، فعال حوزه کودکان و مدیر مجموعه «دستادست»، در گفتوگو با شرق با تاکید بر نقش سوءتغذیه پنهان، گفت: «در کشور ما علاوه بر سوءتغذیه پروتئین و انرژی، سوءتغذیه ریزمغذیها را داریم که چون مثل مدل قبلی سوءتغذیه واضح نیست، راحتتر نادیده گرفته می‌شود؛ درحالیکه اثرات ماندگاری بر رشد کودکان دارد و کل آینده آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.»
او افزود: «مثلا کمبود آهن به تضعیف سیستم ایمنی، کاهش قدرت یادگیری و کندی رشد منتهی می‌شود که اثرات شدیدی بر زندگی و تحصیل کودکان دارد.»
گزارش ایران اینترنشنال از گرانیها
گزارشها حاکی از موج جدید گرانیها پس از جنگ اخیر میان جمهوری اسلامی و اسرائیل است.
ایران اینترنشنال ۳۰ تیر ماه گزارش داد که با ادامه بحران اقتصادی و ناتوانی جمهوری اسلامی در مهار تورم، قیمت کالاهای اساسی مانند نان و برنج در سراسر ایران به شکل بیسابقهای افزایش یافته است.
در آن گزارش آمده بود که شهروندان میگویند طی هفتههای اخیر قیمت همه اقلام افزایش زیادی یافته و سفرهها باز هم کوچکتر شدهاند.
گزارش شرق، بهروشنی زنگ خطر نسل آینده را به صدا درآورده است؛ نسلی که پیش از مدرسه رفتن، از رشد باز میماند و پیش از یادگیری، با گرسنگی و ضعف دستوپنجه نرم میکند.
اگر فکری بنیادین برای رفع فقر تغذیهای کودکان در ایران نشود، با آیندهای روبهرو خواهیم شد که نه‌تنها فاقد سلامت جسمی، بلکه محروم از توان فکری و آموزشی خواهد بود.
